Lp. |
Wpis do rejestru |
Miejscowość |
Obiekt |
Adres |
|
numer |
data |
||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
Zabytki nieruchome |
|||||
1 |
512 |
1.07.1986 |
Bargłów Kościelny |
Zespół kościoła parafialnego p.w. Podwyższenia Krzyża - kościół - 4 kapliczki - brama główna - brama boczna - plebania |
Bargłów Kościelny ul. Augustowska 26 |
2 |
482 |
15.05.1986 |
Bargłów Kościelny |
Cmentarz parafii rzymsko-katolickiej (stary) |
Bargłów Kościelny |
Kościół rzymskokatolicki p.w. Podniesienia Świętego Krzyża
Kościół wzniesiony w 1833 roku, odbudowany po zniszczeniach w czasie II wojny światowej w 1950 roku. Budowla z elementami historyzującymi w wystroju fasady, z nawiązaniami do stylu neogotyckiego. Budowla murowana z cegły, na zaprawie wapiennej, posadowiona na kamienno-ceglanych fundamentach, częściowo podpiwniczona, tynkowana. Bryła główna flankowana od północy dwiema wysokimi wieżami częściowo wtopionymi w korpus.
Od południa bryła zamknięta półkolistym prezbiterium, do którego przylega zakrystia. Elewacja frontowa trójosiowa, z otworami drzwiowymi zamkniętymi ostrołukowo. Nad nimi okulus. Ściany wzdłużne analogiczne, dziewięcioosiowe, z pierwszą osią przypadającą na wieże, i trzema ostatnimi na przybudówki. Osie okienne, rozdzielone pilastrami. Dach nad bryłą główną dwuspadowy, nad przybudówkami dwupołaciowe, nad prezbiterium trójpołaciowy, hełmy wieży sześciopołaciowe; wszystkie dachy pokryte blachą.
Kapliczka 1
Kaplicę wzniesiono w II połowie XIX wieku, wraz z murem, pozostałymi kaplicami, bramą główną i boczną. Obiekt rozmieszczony na planie prostokąta, otwarty w stronę kościoła; tylna ściana wtopiona w mur kościelny. Ściany wzdłużne oraz tylna ślepe. Ściany wzdłużne oraz frontowa zwieńczone gzymsem koronującym. Wejście do kaplicy przegrodzone metalową furtką sięgającą połowy wysokości otworu wejściowego. Dach dwuspadowy, pokryty blachą.
Kapliczka 2
Kaplicę wzniesiono w II połowie XIX wieku, wraz z murem, pozostałymi kaplicami, bramą główną i boczną. Obiekt rozmieszczony na planie prostokąta, otwarty w stronę kościoła; tylna ściana wtopiona w mur kościelny. Ściany wzdłużne oraz tylna ślepe. Ściany wzdłużne oraz frontowa zwieńczone gzymsem koronującym. Wejście do kaplicy przegrodzone metalową furtką sięgającą połowy wysokości otworu wejściowego. Dach dwuspadowy, pokryty blachą.
Kapliczka 3
Kaplicę wzniesiono w II połowie XIX wieku, wraz z murem, pozostałymi kaplicami, bramą główną i boczną. Obiekt rozmieszczony na planie prostokąta, otwarty w stronę kościoła; tylna ściana wtopiona w mur kościelny. Ściany wzdłużne oraz tylna ślepe. Ściany wzdłużne oraz frontowa zwieńczone gzymsem koronującym.
Wejście do kaplicy otwarte, bez furtki. Dach dwuspadowy, pokryty blachą.
Kapliczka 4
Kaplicę wzniesiono w II połowie XIX wieku, wraz z murem, pozostałymi kaplicami, bramą główną i boczną. Obiekt rozmieszczony na planie prostokąta, otwarty w stronę kościoła; tylna ściana wtopiona w mur kościelny. Ściany wzdłużne oraz tylna ślepe. Ściany wzdłużne oraz frontowa zwieńczone gzymsem koronującym. Wejście do kaplicy otwarte, bez furtki. Dach dwuspadowy, pokryty blachą.
Brama główna
Bramę wzniesiono w II połowie XIX wieku. Obiekt murowany z cegły, na zaprawie wapiennej, otynkowany. Rzut bramy pokrywa się z rzutem muru kościelnego. Brama trójdzielna, zwieńczona trzema trójkątnymi szczytami, z których najwyższy, środkowy ze zwieńczeniem przykrytym daszkiem wielopołaciowym.
Bramę główną poprzedzają betonowe schody z takąż balustradą.
Brama boczna
Bramę wzniesiono w II połowie XIX wieku. Obiekt wtopiony w mur okalający teren kościelny, murowany z cegły, na zaprawie wapiennej, otynkowany. Rzut bramy pokrywa się z rzutem muru kościelnego. Brama jednodzielna, zwieńczona trójkątnym szczytem, przykryta daszkiem dwuspadowym.
Plebania
Budynek plebanii wzniesiono w 1908 roku. Budowla z historyzującymi elementami w wystroju fasady; rozmieszczona na planie wydłużonego prostokąta, murowana z cegły, posadowiona na kamiennym fundamencie, podpiwniczona, jednokondygnacyjna, ze ścianką kolankową; otynkowana.
Ściana frontowa siedmioosiowa, z rozbudowanym, murowanym, zamkniętym gankiem na osi, poprzedzającym wejście. W szczycie nad gankiem data wzniesienia. Narożniki budynku zdobione boniowaniem.
Ściany zwieńczone gzymsem koronującym; nad oknami gzymsy nadokienne. Ściany szczytowe pierwotnie analogiczne, trójosiowe, okienne; nad nimi w szczycie po parze okien i świetliki poddasza. Elewacja ogrodowa pięcioosiowa, z drewnianym otwartym gankiem z bogata snycerką umieszczonym na osi. Dach dwuspadowy, obecnie pokryty eternitem.
Stary cmentarz
Cmentarz został założony w II połowie XX wieku. Obiekt położony jest w południowej części Bargłowa Kościelnego, Otoczony ogrodzeniem z siatki na betonowych słupkach; brama wejściowa we wschodniej części założenia.
Brama z filarami murowanymi z cegły, otynkowanymi; skrzydła bramy i furtek współczesne, spawane z prętów żelaznych i blachy.
Układ grobów rzędowy, północ-południe. Większość nagrobków (lastrykowe, betonowe i marmurowe) pochodzi z okresu po II wojnie światowej.
Przy alei, na osi bramy znajduje się grób symboliczny Władysława Warzajtysa, poległego w 1944 roku w Powstaniu Warszawskim (żył lat 18).
Najstarszy zachowany nagrobek – krzyż żeliwny: „Ś. P. MARYANNA / KOŁOWSKA / ŻYŁA LAT 26 UMARŁA / 21 KWIETNIA 1885 R. / FUND. SYN WIKTOR”.
Groby o znaczeniu specjalnym: „Ksiądz Wincenty / Błażewicz / Protokolariusz Apostolski / Wikariusz Generalny Dek. / Dziekan Kapituły Łomż. / Proboszcz P. bargłowskiej / Żył lat 72 / zm. 5 lipca 1929 r.”, „[?] / Iwanowski / Proboszcz Parafii Bargłowskiej / Żył lat 45 / Zm. 8 kwietnia 1908 r.”. Oba groby znajdują się przy południowej ścianie kaplicy cmentarnej. Zachowane pojedyncze krzyże żeliwne z lat 20-tych XX wieku.
Starsze, zabytkowe nagrobki są sukcesywnie zastępowane przez współczesne pochówki. Cmentarz o zatartych cechach zabytkowych.
Kanał Augustowski
W gminie na listę Pomników Historii wpisano Kanał Augustowski – drogę wodną łączącą rzekę Biebrzę na terenie Polski oraz rzekę Niemen na terenie Białorusi.